Khởi nghiệp 0 đồng, giá trị thời gian và chi phí cơ hội
Sau đây là những cách bạn có thể kinh doanh hay khởi nghiệp mà không cần tiền.
- Viết blog.
- Làm Youtube.
- Tham gia chương trình affiliate rồi ăn hoa hồng.
- Bán hàng online với dropshipping.
Bất cứ ai cũng có thể làm mà không tốn một xu nào. Vấn đề ở đây là gì? Bạn hãy suy ngẫm nhé. Đó là tuy nó không tốn tiền nhưng lại tốn cái khác, đó là thời gian và công sức của bạn.
Trào lưu khởi nghiệp tồn tại đã lâu nhưng gần đây nó lại biến tướng thành hình thức bán niềm tin. Khởi nghiệp 0 đồng là một ví dụ.
Nếu tham gia mạng xã hội thì bạn sẽ thấy nội dung chiêu mộ như sau. “Bạn có thể bắt đầu khởi nghiệp 0 đồng bằng cách viết blog, chỉ cần viết một lần là có doanh thu từ affiliate trọn đời.”
Sau đó sẽ là một ví dụ, như “Sau khi viết blog được 2 tháng, mình đã kiếm được 1 triệu từ affiliate marketing.”
Không cần tốn một xu nào nhưng lại thu về tận 1 triệu đồng, đó có lẽ là một thương vụ đầu tư siêu lợi nhuận. Nhưng nếu cái gì đó nghe quá hấp dẫn và phi lý thì có lẽ là đúng như vậy. Vì trên đời đâu có cái gì miễn phí?
Quay lại chủ đề. Nếu nó không tốn tiền thì sẽ tốn thời gian và công sức của bạn. Nghĩa là thay vì bạn phải trả bằng tiền thì sẽ trả bằng thời gian của mình, và thời gian chính là tiền.
Để lấy việc viết blog làm ví dụ nhé.
- Bây giờ bạn viết blog toàn thời gian như một công việc chính. Một ngày 8 tiếng, một tuần 40 tiếng và một tháng 160 tiếng. Không khác gì một nhân viên văn phòng.
- Sau 2 tháng, bạn thu về 1 triệu đồng tiền từ affiliate marketing. Đây là doanh thu bạn có được mỗi khi ai đó nhấn chuột vào đường link quảng cáo của bạn.
- Bây giờ bạn cảm thấy mình thật tài giỏi vì không tốn tiền mà thu được tiền triệu. Sau đó đi khoe khắp nơi và coi đó là thành tích tiêu biểu. “Mình đã khởi nghiệp 0 đồng.”
Nhưng hãy ngừng lại một chút. Sở dĩ bạn nghĩ như vậy là vì chưa tính tiền công của mình, hay giá trị thời gian.
- Thay vì viết blog thì bạn đáng lẽ ra có thể đi làm công việc nào đó, như nhân viên văn phòng, với tiền lương 10 triệu mỗi tháng. Còn không thì chạy Grab, giao hàng hay bất cứ việc gì có thể kiếm ra tiền.
- Sau khi làm 2 tháng thì tổng tiền lương của bạn là 20 triệu.
- Có nghĩa là thay vì viết blog rồi kiếm được 1 triệu đồng thì bạn đáng lẽ ra đã kiếm được 20 triệu với một công việc bình thường.
Vậy là bạn lời hay lỗ khi đã đánh đổi 2 tháng và 20 triệu để đổi lấy 1 triệu tiền hoa hồng kia. Nó có đáng với thời gian bạn bỏ ra chưa. Đó là chi phí cơ hội.
Vấn đề với các mô hình kinh doanh 0 đồng là nó không bao giờ quy tiền lương của bạn vào trong bản kế toán, nếu có thì mức lợi nhuận kia sẽ biến mất. Vì chi phí lớn nhất chính là thời gian và giá trị thời gian là điều bạn đã đánh đổi.
Từ đó, cái gọi là khởi nghiệp 0 đồng trông không khác gì trò lừa đảo hoặc một thương vụ đầu tư lỗ đậm.
Đừng hiểu sai khái niệm nhé. Bất cứ dự án nào cũng cần bạn phải hy sinh. Vì đầu tư là đánh đổi hiện tại để đổi lấy kết quả tiềm năng trong tương lai. Cái blog hay kênh Youtube kia sau 2 tháng thì có thể chưa phát triển, nhưng sau một năm thì có thể mang lại đủ doanh thu để bạn coi nó là công việc chính.
Nhưng đây không phải là khởi nghiệp 0 đồng bởi vì bạn phải trả bằng thời gian của mình và nó chính là tiền.
Cho nên lần sau khi bạn có ý định theo đuổi dự án của riêng mình, thì hãy quy giá trị thời gian của mình ra tiền và gom nó vào mục chi phí. Lúc đó sẽ có cái nhìn tổng quát hơn, thay vì tin vào những nội dung quảng cáo một cách mù quáng.
Một lần nữa, không thể có cái gọi là khởi nghiệp 0 đồng, vì nếu bạn không trả bằng tiền thì sẽ trả bằng thời gian và thời gian của bạn chính là tiền.
Nguyễn Trọng Nhân | Bóc Phốt Tài Chính, 29.3.2022