Môi giới chứng khoán có hiểu biết hơn bạn không | Nhân viên môi giới hay phân tích chứng khoán có hiểu biết hơn người thường không? Sau các cuộc nói chuyện với nhiều người trong ngành thì tôi xin tạm kết luận là không. Tất cả đều là đoán mò. Nếu họ hiểu biết hơn thì đã không còn đi làm nhân viên nữa mà thành tỷ phú rồi.
Đó có lẽ sẽ làm nhiều người bất ngờ. Tôi nghĩ chúng ta đã hiểu sai khái niệm. Việc ai đó làm trong lĩnh vực nào đó không có nghĩa là họ biết tất cả, nhất là trong chứng khoán, nơi được cho là ngẫu nhiên chứ không mang tính chất xác định hoặc tuyệt đối. Nghĩa là họ có thể đưa ra nhận định đúng, phân tích đúng, nhưng kết quả có thể ngược lại.
Điều này là bình thường, thậm chí là quy luật trong chứng khoán. Không tin thì tôi đố bạn chỉ ra một người có thành tích đúng 100%, điều đó sẽ không tồn tại. Để tôi cho vài ví dụ nổi tiếng.
- Thời bong bong dot com 1990-2000, các ngân hàng đua nhau tô vẽ ra tương lai sáng ngời của các công ty công nghệ như đinh đóng cột. Bất chấp các con số tài chính không ủng hộ và cho rằng nó giả mạo. Rồi khi sụp đổ, họ mất sạch uy tín.
- Những năm của bong bóng nhà đất ở Mỹ cho đến 2007 khi sụp đổ, ai cũng cho rằng giá nhà đất không bao giờ giảm được. Nhưng kết quả hoàn toàn ngược lại.
- Jim Chanos, một người quản lý rất nổi tiếng, cho rằng Tesla sẽ sụp đổ nên đã bán khống. Nhưng bây giờ thì hối hận. Ông ta có thể đúng nhưng người mua bán không đồng ý như vậy thì cũng không làm gì được.
- Vụ gần đây nhất có lẽ là Melvin Capital bán khống Gamestop vì cho rằng công ty không ổn. Nhưng đau thay, đó là quyết định sai lầm vì đám đông không nghĩ tương tự.
- Hồi tháng 3 năm 2020 vừa rồi, khi COVID-19 đến, thị trường sụp đổ 30%. Ai cũng cho rằng nó sẽ giảm nữa nhưng lạ lùng thay, chứng khoán phục hồi trong sự khó hiểu của nhiều người.
Điều ít ai biết là các quỹ đầu tư đa số có hiệu suất thua kém chỉ số index SP500 cơ bản. Nghĩa là bạn chỉ cần mua một ETF Index để ăn theo thôi là đã hơn 80% số người trong cuộc chơi đánh cược rủi ro này rồi.
Còn ở Việt Nam thì tệ hại hơn. Nói chuyện với nhiều bạn môi giới và nhân viên phân tích thì kiến thức vô cùng nghèo nàn, gần như mù tịt. Mỗi ngày tôi đều nhận được email từ các công ty môi giới hàng đầu nói về nên mua mã nào, bán ở đâu và miêu tả thị trường ra sao. Khi đọc thì có cảm giác như một cậu học sinh cấp 2 đang viết chứ không phải là chuyên gia.
Điều bạn cần biết là thị trường chứng khoán biến động một cách gần như ngẫu nhiên chứ không theo trật tự hay quy luật nào cả. Tất cả những dự đoán hay phân tích đều không khác gì đoán mò, chỉ khác người nói. Họ cũng như bạn, hơn ở cái bằng và khác ở công việc.
Tài chính trước đây có thể là chuyên ngành nhưng như bao thứ khác khi quá nhiều người biết thì sẽ thành công cụ, giống như thiết kế hoặc nội dung. Ngay cả tôi tốt nghiệp chuyên ngành thì chỉ coi nó là công cụ giúp đỡ mình trong sự nghiệp và phát triển tài sản cá nhân. Bạn không cần học đại học hay chuyên ngành để làm điều tương tự.
Lướt qua các diễn đàn và báo chí thì thấy quá nhiều lời khuyên cũng như nội dung tào lao mà không thể nào diễn tả được. Bạn không cần họ mà cần phải suy ngẫm và tư duy độc lập.
Ý chính của tôi ở đây là hãy tự tìm hiểu. Vì đó là tiền của bạn và chỉ bạn mới có quyền quyết định chứ không ai khác. Đừng nghĩ mình thấp hơn hoặc người trong ngành hiểu biết hơn vì không có gì sai hơn ngộ nhận đó. Hãy tự học và tin vào chính mình.
#bocphottaichinh | 31.1.2021
