Vấn đề với thông kê ở Việt Nam là nó sẽ khiến bạn nghĩ giả là thật và thật là giả.
Báo Tuổi Trẻ, trong một bài hiếm hoi, đã phân tích sự ảo giác trong thống kê của các trường đại học. Đi đầu là “100% sinh viên có việc làm sau khi tốt nghiệp.”
Con số đó được dựng lên bằng cách nào?
Đơn giản, định nghĩa của “Có việc làm” là sinh viên sau khi tốt nghiệp làm bất cứ công việc gì, không cần biết có liên quan đến chuyên ngành hay không, và mức lương ra sao.
Nghĩa là dù các tân cử nhân đang ngồi văn phòng, làm công nhân, chạy Grab, đi xuất khẩu lao động, hay bán cà phê dạo – đó vẫn được tính là việc làm.
Việt Nam hiện có 240 trường đại học, 1.7 triệu sinh viên, và mỗi năm tốt nghiệp tầm 240,000 tân cử nhân trở lên.
Nếu 100% có việc làm đúng ngành thì Việt Nam đã là một cường quốc. Nhưng hiện tại chỉ 9% lực lượng lao động có trình độ cao.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc gián tiếp thừa nhận các thống kê công bố ở Việt Nam chỉ mang tính quan sát và mức chính xác rất thực tế.
Cho nên, đừng bị đánh lừa bởi những con số như trên.