Vietnam Airlines có phải là gánh nặng | Cá nhân tôi không ủng hộ ngành hàng không Việt Nam hiện tại coi tiền thuế của dân là túi riêng để xin. Những Vietnam Airlines, VietJet và Bamboo hoàn toàn có thể vay trên thị trường trái phiếu hoặc bán cổ phần. Chỉ sau khi phương án đó thất bại thì hãy nghĩ đến việc xin tiền ngân sách.
Chúng ta có thể chỉ trích nhưng cũng phải thừa nhận rằng cơn đại dịch COVID-19 là yếu tố bất ngờ ngẫu nhiên, không ai có thể lường trước được. Khi các biên giới đóng cửa thì ngành hàng không chịu thiệt tuy không phải lỗi của họ.
Một nền kinh tế hiện đại không thể nào tồn tại nếu thiếu hàng không vì họ đóng chức năng cố định. Ngay cả Mỹ Âu cũng không muốn và thể cho họ ngừng hoạt động vì hàng triệu người sẽ bị tê liệt ngay.
Nhưng giải cứu thì phải đi kèm với trách nhiệm. Chính quyền Mỹ tuy cứu hàng không nhưng đưa ra hàng loạt điều lệ. Như chỉ dùng để trả lương, phải duy trì những tuyến bay nhất định và dùng để tái cơ cấu nợ. Chưa kể là chính phủ nắm cổ phần để sau này bán bán ra thị trường để bù lại.
Ở Châu Âu và Úc thì chính phủ không trực tiếp can thiệp mà chỉ bảo trợ những khoản vay tư nhân. Nghĩa là họ để cho thị trường định giá rủi ro trước khi tham gia. Vì nếu tung tiền cứu trợ thì chẳng có lý do gì để cạnh tranh hay sáng tạo, tất cả sẽ ăn trợ cấp lâu dài.
Còn ở Việt Nam thì ai cũng đòi vay không lãi suất và gần như vô điều kiện. Vậy người dân sẽ được gì từ những khoản này.
Việc tác giả so sánh “Vietnam Airlines lấy 4,000 tỷ bỏ ngân hàng ăn lãi 6%, tính ra là 20 tỷ mỗi tháng” thì hơi sai. Vì số tiền sẽ được dùng để duy trì hoạt động chứ không ở một chỗ để ăn lãi.
Nếu cứu trợ thì phải công bằng chứ không thể ưu ái hàng không quốc gia rồi bỏ lơ hãng tư nhân được. VietJet và Bamboo tuy có vấn đề nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trình tính cạnh tranh thị trường. Thiếu họ thì sẽ càng tồi tệ hơn khi Vietnam Airlines độc quyền.
Muốn thì bán trái phiếu, cần thì chính phủ bảo trợ chứ không nên cho không vì sẽ thiết lập tư duy ăn bám về sau mỗi khi có vấn đề.
Bóc Phốt Tài Chính | 27.3.2021
