Từ đầu năm 2023, Vinfast đầu tư sang mảng taxi. Truyền thông Việt Nam gọi đây là ý tưởng đột phá. VinGroup vừa có thể làm chủ mang sản xuất và dịch vụ.
Nhưng gần như không ai hỏi và trả lời câu sau.
- Nếu đây là mô hình đột phá thì tại sao các hãng khác không làm?
- Tại sao những Tesla hay Toyota không làm taxi?
Khi suy ngẫm thì bạn sẽ thấy sự nghịch lý. Đây là vì sao.
- Chuyên môn hóa: Mỗi công ty có một lợi thế và tập trung vào nó. Tesla làm xe, Uber làm dịch vụ, và Mai Linh làm taxi.
- Thiếu vốn để lên quy mô: Một chiếc xe bán được, hãng xe chốt lời ngay, nhưng nếu lấy chạy taxi thì phải gánh thêm chi phí duy trì. Nhân lên vài trăm ngàn chiếc và phải trả thêm lương cho nhân viên thì không số tiền nào sẽ đủ. Đây là một điều cấm kỵ trong quản trị.
- Xung đột lợi ích với đối tác: Giả sử bây giờ Hyundai làm taxi, họ sẽ nói chuyện với các đối tác của mình thế nào khi hai bên là đối thủ? Giống như bán sỉ và lẻ, để tránh xung đột thì chỉ nên làm một. Trong dài hạn, sẽ an toàn hơn để các hãng taxi mua xe rồi hoạt động, thay vì cạnh tranh trực tiếp với nhau.
Những Tesla hay Toyota không làm taxi, đơn giản vì họ muốn tập trung vào chuyên môn và tôn trọng đối tác. Chứ không phải vì họ ngu ngốc hay thiếu tính sáng tạo.
Nhưng quái lạ thay, khi một hãng xe Việt Nam phá vỡ mọi nguyên lý và nguyên tắc cơ bản, thì lại được coi là đột phá. Chỉ Trạng Quỳnh mới có thể nghĩ ra được.