Mới đây, một thực tập sinh Việt Nam ở Singapore đã bị phạt 11 tháng tù vì tội ăn cắp. Đây không phải là một người vô gia cư hay nghèo khổ gì, mà là sinh viên của một trường hàng đầu Việt Nam và là một nghiên cứu sinh của một trung tâm nghiên cứu hàng đầu ở Singapore.
Mình phải đọc lại vài lần vì nó hơi khó tin.
- Anh Lê Việt Hoàng, 22 tuổi.
- Một học sinh giỏi. Được cấp học bổng đại học ở một trường có học phí cao nhất ở Hà Nội, Việt Nam.
- Vì kết quả học tập tốt nên được chọn để sang Singapore nghiên cứu trong cơ quan A*Star của chính phủ. Nó giống như Bộ Khoa Học và Công Nghệ của Việt Nam. Nghĩa là bạn phải giỏi và siêu giỏi.
- Trong thời gian thực tập, Hoàng đã lợi dụng lòng tin để ăn cắp sản phẩm của Apple, trị giá hơn $41k.
- Anh ấy mang hàng đem ra ngoài bán để kiếm tiền tiêu dùng và gửi về cho gia đình.
- Khi kỳ thực tập gần kết thúc, Hoàng cảm thấy tội lỗi nên đã tìm cách trả lại. Vào ngày 30 tháng 7, anh ấy bị bắt tại trận.
- Kết quả là tòa án Singapore đã xử 11 tháng tù.
Khi nói về nạn ăn cắp, chúng ta chỉ nghĩ đến tội phạm. Cùng lắm là nạn ăn cắp vặt ở Nhật. Nhưng một trí thức đang thực tập ở một cơ quan quý giá mà ăn cắp thì có lẽ là lần đầu. Đây là một điều đáng xấu hổ vì nó ảnh hưởng đến uy tín của cả cộng đồng Việt Nam.
Không như nhiều người khác, mình tin vào sự tha thứ. Các nước phát triển họ phạt nặng nhưng luôn tha thứ. Cho dù bạn là tội phạm, nhưng nếu có tài và biết nhận lỗi, họ sẽ trọng dụng.
Một ví dụ nổi tiếng là Frank Abagnale. Một cựu tội phạm thành nhà tư vấn an ninh người Mỹ. Có thể bạn đã biết ông ấy qua bộ phim “Catch me if you can.”
Người khác là Jordan Belfort, một tên lửa đảo chứng khoán bị phạt 4 năm tù. Sau đó hoàn lương. Có thể bạn đã coi bộ phim “Sói già phố Wall.”
Việt Nam chúng ta cũng có một nhân vật tương tự, Hiếu PC. Trước đây là một tội phạm mạng, nhưng sau 7 năm đi tù ở Mỹ, anh ta trở về làm người tử tế, và được cộng đồng đón nhận.
Anh Lê Việt Hoàng cũng vậy. Anh ấy sai. Mình cũng không hiểu vì sao một trí thức trẻ lại làm vậy. Nhưng nếu biết nhận lỗi và sửa sai thì xứng đáng được trao cơ hội thứ hai. Đó là nếu, anh ấy nhận thức được.
Mình đã sống ở trong và ngoài nước, nếu phải miêu tả con người Phương Tây, thì sẽ là họ sống dựa trên niềm tin và coi trọng sự trung thực. Họ cực ghét ăn cắp và gian dối. Bạn có thể mắc bất cứ sai lầm nào, nhưng đừng bao giờ ăn cắp và gian dối.
Nguyễn Trọng Nhân, 09.1.2024