Lầm tưởng làm giàu từ chứng khoán | Sai lầm của nhiều người khi mới tham gia chứng khoán là kỳ vọng quá nhiều. Họ đọc những cuốn như Market Wizards, những bài báo về các tỷ phú tài chính hoặc một số người nhỏ lẻ may mắn trúng lớn rồi ôm mộng làm giàu nhanh. Trong khi nó chỉ là công cụ để phát triển tài sản lâu dài.
Hiệu suất của một cổ phiếu chỉ tầm 5-15% mỗi năm tùy theo thời điểm, nhưng trung bình tầm 8 đến 10. Những mã có mức tăng trưởng cao hơn thường chỉ trong khoảng thời gian rồi trở lại mức trung bình.
Đa số công ty sẽ tăng trưởng, bão hòa, suy giảm rồi biến mất theo quy luật cạnh tranh và “hủy diệt sáng tạo.” Hãy nhìn danh sách top 10 công ty hàng đầu của bất cứ quốc gia nào cách đây 10, 20 hoặc 30 năm thì sẽ thấy bây giờ họ không còn ở vị trí đó nữa. Những Yahoo, Blackberry hay General Electrics giờ là cái bóng so với trước đây.
Chứng khoán di chuyển gần như ngẫu nhiên vì nó là sự tổng kết của hàng triệu con người và không theo bất cứ quy luật nào. Đa số người mới “chơi” sẽ đọc mấy cuốn về Technical Analysis rồi tìm kiếm sự trật tự nào đó rồi thất vọng.
Chưa kể là vì còn non kinh nghiệm nên rất muốn thể hiện bản thân bằng cách đầu cơ chụp giật với tư tưởng mỗi tháng kiếm được 10-20%. Cái tài khoản giao dịch cá nhân không phải là cái quỹ và số tiền lẻ đó không phải là một công ty.
Kết quả là họ bị thị trường trừng phạt vì tham lam và ngu ngốc. Ban đầu thì rất mạnh mồm nhưng sau khoảng thời gian thì không thấy nữa. Đó là lúc bạn biết họ đã nhận được bài học thực tế.
Nếu muốn trở nên giàu có trong thị trường chứng khoán thì chỉ có hai cách.
- Thiết lập doanh nghiệp sản xuất sản phẩm hay dịch vụ nào đó xã hội cần. Niêm yết trên sàn rồi hoạt động tiếp. Khi các nhà đầu tư cảm thấy hài lòng thì họ sẽ mua vào. Tổng giá trị đó phản ảnh phần thưởng của bạn. Giải thích vì sao có những Gates, Bezos, Buffett hay Zuckerberg. Thị trường chứng khoán chỉ là cách để nhà sản xuất huy động vốn và định giá doanh nghiệp. Họ giàu không phải vì chơi chứng khoán mà phục vụ cộng đồng thông qua hàng triệu việc làm tạo ra và hàng tỷ đồng lợi nhuận.
- Đầu tư dài hạn vào cả thị trường trong nhiều năm trời. Có thể thông qua các quỹ Index như SP500 hoặc trở thành cổ đông của công ty bạn đang làm. Đây là cách phổ biến nhất. Những người đi làm ở Mỹ Âu đang âm thần thực hiện kế hoạch thông qua các quỹ hưu trí mà họ quên coi tổng tài sản là bao nhiêu vì bận làm việc. Vì không can thiệp thường xuyên nên tiền đó được nhân lên bằng lãi suất kép theo thời gian.
Ngoài ra thì các mô hình đầu cơ đa số thất bại. Thậm chí dựa theo nghiên cứu của S & P thì 90% các quỹ mạo hiểm có hiệu suất thua kém index vì họ chạy theo sự hư vô.
Nhưng rất khó thuyết phục người mới vào vì họ chưa trải qua hai chu kỳ tăng trưởng và suy giảm. Đa số người đọc có lẽ ít ai nhớ đến thời 2008 chứ đừng nói gì sống qua nó. Nhất là ở những nước có lạm phát cao, nó khiến họ nhầm lẫn đó là tài năng trong khi chỉ là lượng tiền tân tạo đẩy giá.
Cũng đừng lôi thành tích vài tháng vài năm của bạn để so với người đã tham gia cả chục năm từ lúc bạn còn đang là học sinh. Họ chỉ cười vào sự ngây thơ ngu ngốc của bạn. Đừng dạy đời vì họ dư kinh nghiệm để phân biệt may mắn từ đánh bạc so với hiệu suất tự nhiên.
Cá nhân tôi không ôm mộng làm giàu từ chứng khoán mà chỉ dùng nó để phát triển tài sản với tầm nhìn dài hạn. Tôi vẫn đi làm kiếm tiền, có dư thì mới bỏ vào được và ít quan tâm đến diễn biến mỗi ngày.
Nếu muốn tồn tại thì bạn cũng nên vậy. Ngoài ra thì tôi không biết cách nào khác. Đây có lẽ là những lời các công ty môi giới chứng khoán nên nói.
Bóc Phốt Tài Chính | 24.4.2021
