Nếu đã đi làm thì bạn sẽ biết đa số công ty ở Việt Nam không bao giờ đóng mức BHXH tối đa. Phần lớn sẽ lách bằng cách giảm số lương chính thức trong hợp đồng.
Đây là bảng mô tả lương thực tế của một bạn hiện tại.
- Lương gross 16.36 triệu
- Mức lương dùng để đóng BHXH 11 triệu
- Lương gross chịu thuế 4.2 triệu
Khoản khấu trừ:
- BHXH 8%, 880k [doanh nghiệp đóng 18% là 1.98 triệu]
- BHYT 1.5%, 165k [doanh nghiệp đóng 3% là 330k]
- BHTN 1%, 110k [doanh nghiệp đóng 18% là 110k]
- Thuế TNCN 5%, 210k
- Tổng khấu trừ 1.36 triệu [doanh nghiệp trả 2.42 triệu
- Lương thực nhận 15 triệu
- Tổng gói lương [lương 16.36 triệu + phần của doanh nghiệp 2.42 triệu] là 18.78 triệu.
Nhiều người nhìn vô sẽ hỏi, “Tại sao mức lương gross, mức dùng để đóng BHXH, và mức lương chịu thuế” lại khác nhau?
Đó là cách doanh nghiệp [và người lao động] lách BHXH. Hình thức phổ biến và hợp pháp. Lý do là nếu đóng BHXH ở mức tối đa dựa theo lương thì quá cao. Cả doanh nghiệp và người lao động cũng không muốn điều này.
Để hiểu vấn đề thì giả sử nếu bạn kia và doanh nghiệp đóng BHXH ở mức tối đa:
- Lương 16.36 triệu
- Mức lương dùng để đóng BHXH 16.36 triệu
Khoản khấu trừ:
- BHXH 8%, 1.3 triệu [doanh nghiệp đóng 18% là 2.94 triệu]
- BHYT 1.5%, 245k [doanh nghiệp đóng 3% là 490k]
- BHTN 1%, 163k [doanh nghiệp đóng 1% là 163k]
- Thuế TNCN, 5% của 5 triệu là 250k, 10% của 5 triệu là 500k, và 15% của 6.36 triệu là 954k, tổng cộng là 1.7 triệu
- Tổng khấu trừ 3.408 triệu [doanh nghiệp trả 3.5 triệu]
- Lương thực nhận 12.95 triệu
- Tổng gói lương [lương 16.36 triệu + phần của doanh nghiệp 3.5 triệu] là 19.86 triệu.
Nếu muốn đóng BHXH ở mức tối đa, doanh nghiệp sẽ trả cho người lao động mức lương thấp hơn, để tổng gói lương không vượt 18.78 triệu [như ví dụ trên].
Đây là hình thức lách phổ biến chứ không có sai gì. Người lao động cũng không muốn đóng BHXH ở mức tối đa, họ thà dùng tiền đó cho việc khác.
Lưu ý, mình không phải là kế toán nên các con số trên có thể không chính xác tuyệt đối.
