“Bảo Hiểm Nhân Thọ là đa cấp, là lừa đảo, là dụ dỗ, là…..”
Nếu bạn đã từng nghe người khác nói như vậy thì không đơn độc đâu. Đây là một trong những thứ bị hiểu lầm nhiều nhất. Mặc dù ai trong chúng ta cũng đã ít nhiều sử dụng, nhưng không hề hay biết.
Trước tiên, mình có rất nhiều bạn làm Bảo Hiểm Nhân Thọ [BHNT]. Họ cực kỳ xinh đẹp và duyên dáng. Nhưng phải thừa nhận là BHNT ở Việt Nam có nhiều vấn đề, nhất là ở cách truyền tải và nội dung trình bày.
Với tinh thần góp ý để cải thiện sản phẩm, mình xin tự giải ảo những câu nhiều người thắc mắc. Sự khác biệt là khi bạn hỏi một nhân viên BHNT, họ sẽ chép nguyên một đoạn văn, kết quả là cả hai không ai hiểu gì. Còn mình thì thích ngắn gọn và vô thẳng vấn đề.
Miêu tả BHNT trong vài câu
Bạn đang khỏe mạnh và có tiền dư, nhưng lo lắng cho sức khỏe. Cho nên bạn mua hợp đồng BHNT để lỡ có bệnh thì được đền bù. Viện phí sẽ không là gánh nặng. Như mua xe hơi bạn phải mua bảo hiểm để khi đụng thì chỉ không phá sản. BHNT là bảo hiểm cho cái xác của bạn.
Miêu tả mô hình hoạt động của BHNT
- Có 1000 người.
- Mỗi người đóng 2 triệu đồng cho quỹ BHNT. Tổng số tiền là 2000 triệu đồng.
- Bỗng ngày kia có 1 người bị tai nạn nghiêm trọng. Tổng viện phí là 300 triệu đồng.
- Đó là số tiền không nhỏ. Nhưng vì có tham gia bảo hiểm, nên công ty lấy tiền từ quỹ để trả cho người bị tai nạn.
- Thay vì phải gánh toàn bộ chi phí thì bảo hiểm giúp chia sẻ rủi ro và bảo vệ tài chính để không ai phải phá sản.
BHNT sẽ dùng tiền bạn làm gì?
Họ gom tiền từ nhiều người lại thành cái quỹ. Số tiền đó sẽ được dùng để mua trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng chỉ tiền gửi, cổ phiếu và góp vốn kinh doanh. Theo luật hiện tại thì họ phải dùng 50% tiền nhàn rỗi để mua trái phiếu chính phủ [thông tin cần cập nhật].
Hợp đồng BHNT kéo dài bao lâu?
Tùy vào hợp đồng. Nhưng thường là 10, 15 hay 20 năm. Khi ký thì bạn phải đóng tiền bảo hiểm mỗi năm, nếu không thì sẽ bị phạt hoặc trừ. Ví dụ, hợp đồng BHNT 20 triệu kéo dài 20 năm, là mỗi năm phải đóng 20 triệu, tổng cộng 400 triệu.
BHNT có thể thay thế Bảo Hiểm Y Tế không?
Không. BHNT chỉ bổ sung chứ không thể nào thay thế được BHYT. Một cái là bảo hiểm của tư nhân với số tiền giới hạn, cho nên họ không thể nào trả cho tất cả bệnh tật. Còn cái kia là bảo hiểm của nhà nước. Bất cứ ai cũng có thể mua mà không bị từ chối.
Ví dụ bây giờ bạn bị ung thư. Khả năng cao là không có công ty BHNT nào sẽ nhận vì bạn quá rủi ro. Còn với BHYT, bạn sẽ được hỗ trợ viện phí cho dù bệnh nặng cỡ nào đi nữa.
Lợi ích của tham gia BHNT là gì?
Khi bệnh thì được hỗ trợ viện phí, khi chết thì gia đình nhận được tiền, và nó ép bạn phải trích một phần của thu nhập để bảo vệ bản thân.
Trả phúc lợi vậy thì công ty BHNT kiếm tiền bằng cách nào?
Tuy số tiền họ đền bù cao, nhưng khả năng nó xảy ra vô cùng thấp. Lần cuối cùng bạn bị đụng xe hay vô viện là khi nào? Rất hiếm đúng không. Đa số người sẽ không bị bệnh, bị tai nạn hay chết khi còn hợp đồng. Cho nên công ty BHNT tự tin là sẽ lời. Ngoài ra, họ đem tiền của bạn đem đầu tư sinh lãi dài hạn. Bảo hiểm mà lỗ thì không ai lời nổi.
Giờ mình mua BHNT, mốt bị bệnh thì sẽ được đền bù?
Không. Họ chỉ nhận những người khỏe mạnh và không có bệnh nền. Ví dụ như bạn bị ung thư thì khả năng cao là sẽ không được nhận vì quá mạo hiểm. Đó là vì sao trước khi ký, bạn phải khai trung thực về lịch sử sức khỏe. Nếu vi phạm thì hợp đồng sẽ bị vô hiệu hóa. Đa số các tranh chấp đều xuất phát từ điểm này.
Bảo Hiểm Nhân Thọ có phải đầu tư không?
Có, vì công ty lấy tiền bạn đem đầu tư sinh lãi. Nhưng trước tiên, nó là công cụ bảo vệ sức khỏe. Phần lãi nhận lại sau khi hết hợp đồng sẽ ngang hoặc cao hơn lãi suất ngân hàng, tùy theo sản phẩm. Nhưng không nên coi nó là đầu tư vì dễ hiểu sai khái niệm. Có thể gọi nó là phiên bản gần nhất của quỹ hưu trí.
Nhân viên Bảo Hiểm Nhân Thọ nhận bao nhiêu hoa hồng?
Họ ăn 40% của số tiền trong năm đầu tiên, đó là mức tối đa theo luật. Ví dụ, hợp đồng BHNT 20 triệu kéo dài 20 năm, tổng giá trị 400 triệu. Hoa hồng của họ là 40% của 20 triệu, là 8 triệu. Tính ra là 2% của tổng giá trị hợp đồng. Các công ty có chính sách khác nhau, như 40% của năm đầu tiên và 10% cho vài năm tiếp theo.
Vấn đề với mô hình trả hoa hồng trên là gì?
Nó làm cho nhân viên sales quá nhiệt tình và đôi lúc chụp giật. Họ sẽ nói bất chấp để khách ký hợp đồng. Trong khi BHNT là sản phẩm dài hạn, nhưng cơ chế trả hoa hồng lại khuyến khích tư duy ngắn hạn.
Tại sao Việt Nam có quá nhiều nhân viên sales BHNT?
Vì Việt Nam là một nước đang phát triển và thị trường BHNT ở đây cũng vậy. Ở Mỹ Âu thì bạn có BHNT khi đi làm cho nên ít ai nghĩ về điều này, nó đã được tự động hóa. Còn ở Việt Nam thì ngược lại, các công ty vì muốn tăng doanh số và chiếm thị phần nên phải tuyển nhiều nhân viên. Hiện tại chỉ 11% dân số Việt Nam tham gia BHNT cho nên còn nhiều chỗ để phát triển.
Điều gì đáng ghét nhất của nhân viên sales BHNT?
Đa số nhân viên BHNT rất chuyên nghiệp và nhiệt tình, không có điểm gì để chê. Nhưng nếu phải chỉ ra vài điểm dễ làm người khác phản cảm thì là:
- Hay giật tít bệnh tật trong khi khả năng xảy ra vô cùng thấp.
- Không tư vấn rõ ràng. Dẫn đến việc nhiều khách hiểu lầm và xảy ra xung đột.
Nhưng không thể vì thiểu số mà đánh đồng cả đội ngũ tử tế được. BHNT sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong xã hội và nhân viên sales của ngành này cũng vậy.
Các sản phẩm như quỹ mở và đầu tư liên kết thì sao?
Nó có thể được quản lý bởi công ty BHNT nhưng là đơn vị riêng biệt. Họ dùng thương hiệu để bán và làm rối khái niệm. Khi mua quỹ mở, thì đó chỉ là quỹ mở, chứ không liên quan gì tới bảo hiểm nhân thọ. Chúng ta cũng không nên gom chung nó lại rồi làm lẫn lộn.
Bảo Hiểm Nhân Thọ có phải đa cấp không?
Không. Cũng không hiểu vì sao nhiều người lại gọi BHNT là đa cấp. Nhưng nếu phải suy đoán thì là vì công ty BHNT có hệ thống phân phối sẵn cho nên không cần phải dùng trung gian như ngành khác. Sẽ là vô lý để gọi BHNT là đa cấp.
Việt Nam có bao nhiêu công ty Bảo Hiểm Nhân Thọ?
Vào cuối năm 2021, Việt Nam có 18 công ty BHNT đang hoạt động.
Công ty BHNT nào lớn nhất Việt Nam?
Dựa theo doanh thu đầu năm 2021 thì top 5 trong ngành như sau:
- Manulife 24.1% thị phần.
- Bảo Việt 12.8%.
- Prudential 12.7%
- Dai-ichi 12.2%
- AIA 8.15%.
Đã có công ty Bảo Hiểm Nhân Thọ nào phá sản chưa?
Cho đến nay, vẫn chưa hề có bất cứ công ty BHNT nào ở phá sản.
Nếu công ty BHNT phá sản thì sao?
Khả năng là trên không và dưới mức rất thấp. Vì BHNT được quản lý và giám sát chặt chẽ. Nhưng nếu công ty BHNT phá sản thì nhà nước sẽ kêu công ty khác mua lại hợp đồng. Quyền lợi của bạn vẫn không có gì thay đổi. Cho đến nay, vẫn chưa có công ty BHNT nào phá sản.
Bạn có nên tham gia BHNT không?
Nếu, nếu có điều kiện. Coi nó là cách để bảo vệ bản thân, người thân và gia đình. Cũng có thể coi nó là cách để trả hiếu cha mẹ.
Vậy nên mua gói BHNT bao nhiêu?
Tùy vào khả năng tài chính của mỗi người. Nhưng để thoải mái thì nó không nên chiếm quá 10% thu nhập. Ví dụ lương 20 triệu mỗi tháng, là 240 triệu một năm. Tiền BHNT tối đa 10% là 2 triệu mỗi tháng hoặc 24 triệu một năm. Đây chỉ là con số tham khảo.
Kết luận
Thế nào. Bạn còn nghĩ BHNT là đa cấp hay lừa đảo không? Thật khó hiểu vì sao một ngành nhân văn như vậy lại bị nhiều người hiểu sai. Hãy tự tìm hiểu thêm. Khả năng cao là bạn đang biết một ai đó làm trong lĩnh vực này. Nếu có thắc mắc gì, hãy hỏi họ.
Bóc Phốt Tài Chính, 24.11.2022