Đầu tư chứng khoán trông rất đơn giản. Bạn chỉ cần chuyển tiền vào tài khoản, mở app ra, chọn mã rồi nhấn nút mua. Vậy là xong.
Mua SP500, mua VN100, mua cổ phiếu ABC.
Chỉ vậy thôi, không có gì khó. Hiện nay, nó còn nhanh hơn việc bạn phải mua món hàng nào đó trên mạng. Nếu bạn theo trường phái đầu tư index và đầu tư dài hạn thì càng đơn giản hơn vì tất cả đã có sẵn.
Nhưng sự phức tạp bắt đầu xuất hiện từ từ.
Hàng loạt khảo sát đã được thực hiện năm này sang năm khác và kết quả y như một. Đó là 80 đến 90% nhà đầu tư cá nhân thua lỗ. Điều này sẽ khiến nhiều người phải tự hỏi, “Tại sao chứng khoán lại khó đến vậy?”
Nguyên nhân không như bạn nghĩ vì nó không nằm trong bảng giá, trong các bài báo hay trong những chương trình bình luận. Mà nó tồn tại trong đầu của bạn.
Đầu tư chứng khoán khó vì nó yêu cầu bạn phải làm ngược lại với tâm lý bình thường. Đó là thay vì phải tìm cách để hoạt động liên tục, nó yêu cầu bạn phải làm ít lại hoặc không làm gì. Mượn lời của ông Jim Rogers “Đa số nhà đầu tư thành công, phần lớn chẳng làm gì cả.”
Nói ra có lẽ bạn sẽ không tin, vậy thì hãy cùng xem xét rồi tự thú nhận nhé. Vì sao bạn chơi chứng khoán thua lỗ?
- Bạn coi thị trường chứng khoán là cách để làm giàu nhanh. Bạn ôm mộng sẽ lời 100% trong vài tháng. Với suy nghĩ đó, bạn dùng đòn bẩy hay mua những mã siêu biến động mà không hiểu gì và cũng không biết mình phải làm gì.
- Bạn không có kế hoạch, tầm nhìn hay mục đích gì. Bạn sẽ mua mã này hay ETF kia để làm gì, giữ trong bao lâu? Có bao giờ bạn tự hỏi những điều đó không, hay chỉ làm theo cảm tính.
- Bạn thường xuyên coi bảng giá trên màn hình để tìm cảm giác phấn khích. Nó giống như đánh bài vậy. Chính điều đó thu hút bạn đến với chứng khoán. Cho nên bạn mua bán chụp giật để thỏa mãn tâm lý đó.
- Bạn thường xuyên tham gia các nhóm hay diễn đàn về chứng khoán để tìm kiếm cơ hội. “Mã nào sắp tăng, con nào sẽ giảm?” Để bạn mua bán một cách vô giác để hùa theo người khác.
- Bạn không có kiên nhẫn vì ngay từ đầu đã không có định hướng. Bạn chỉ muốn kiếm lời trong vài ngày, thay vì trong vài năm.
Những điều đó có đúng với bạn không. Khỏi cần trả lời thì tôi thừa biết vì trước đây bản thân cũng từng như vậy. Đó là giai đoạn non trẻ mà ai cũng trải qua để trưởng thành.
Đầu tư chứng khoán khó vì bạn xem nó là cách để kiếm tiền nhanh thay vì là công cụ để phát triển tài sản theo năm tháng. Bạn thua lỗ vì mua bán như đánh bạc thay vì nắm giữ dài hạn.
Nếu đó là bạn thì hãy dừng lại vì không khác gì tự đốt tiền. Nếu đầu cơ chụp giật là niềm vui giải trí thì hãy tiếp tục, chẳng ai có thể ngăn cản được. Nhưng nếu thực sự muốn kiếm tiền từ chứng khoán thì phải bắt đầu bằng cách thay đổi tư duy.
Từ con bạc sang nhà đầu tư và từ người ham giàu nhanh sang người nắm giữ cổ phần doanh nghiệp.
Khi bạn chuyển hướng và xác định điều đó, đầu tư chứng khoán sẽ trở nên nhẹ nhàng một cách tự động. Vì ngay lúc này, bạn sẽ không cảm thấy áp lực phải theo dõi thị trường liên tục và cũng chẳng cần quan tâm diễn biến trong ngắn hạn.
Để rồi khi thị trường sập, đám đông hỗn loạn, bạn vẫn bình tĩnh phớt lờ và coi những điều đó là bình thường. Ngay lúc này, bạn sẽ cảm thấy chứng khoán thật dễ dàng và tự trách mình vì sao trước đây là cố phức tạp hóa nó lên.
Đầu tư chứng khoán khó hay dễ chỉ là trạng thái tâm lý trong đầu bạn. Đừng làm một người lướt qua cơ hội mà hãy trở thành người nắm giữ nó. Đó là cách để biến chứng khoán từ khó sang dễ.
Bóc Phốt Tài Chính | 26.4.2022